رفتن به محتوای اصلی

رویکرد نوخاسته گرایی به مسئله ذهن در پاسخ به چالش هاي آفرینش‌گرایی و فیزیکالیسم

تاریخ انتشار:
مسئله ذهن ـ بدن و چگونگی وجود امر ذهنی در جهان فیزیکی، یکی از مهم‌ترین مسائل در تاریخ اندیشه بشری است و دیدگاه‌های فراوانی برای تبیین آن عرضه شده است. آفرینش‌گرایی و دوگانه‌انگاری منبعث از آن، در تبیین نحوه تعامل ذهن ـ بدن موفقیتی نداشتند. همین ناکامی باعث طرح دیدگاه‌های فیزیکالیستی و نظریات تقلیلی شد. در این نظریه، ویژگی‌های ذهنی حذف یا در بهترین حالت به امر فیزیکی قابل تقلیل است. اما پاسخ‌های فیزیکالیسم نیز تنها به حذف صورت مسئله منجر شده و توان تبیین نحوه وجود ویژگی‌های غیرفیزیکی در جهان فیزیکی را نداشته است. در این میان، نظریه نوخاسته‌گرایی پاسخی جدید به این مسئله پیش روی نهاده است. بر اساس نوخاسته‌گرایی، ذهن و ویژگی‌های ذهنی، برآمده از فرآیند تکامل بدن فیزیکی است و در عین حال، غیر قابل تقلیل به آن است. به عبارت دیگر بدن فیزیکی، سیستمی سیال و پویا است که در بالاترین سطح پیچیدگی سیستمی، موجب ظهور ذهن و آگاهی می‌شود. همچنین این نظریه مزیت‌هایی در تقابل با دوگانه‌انگاری و تقلیل‌گرایی در تبیین ارتباط ذهن ـ بدن دارد، زیرا برخلاف آفرینش‌گرایی ضمن پذیرش دوگانگی، تصویری از تکامل بیولوژیکی ذهن و ارتباط آن با مغز ارائه می‌کند و از سوی دیگر، ضمن پذیرش فیزیکالیسم و تکامل طبیعی تقلیل‌گرایی را مردود می‌شمارد
بازگشت بالا